Από τη Δάφνη Γρηγοριάδη, Οικονομική Αναλύτρια
Τη δημιουργία ψηφιακού ευρώ, προετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), με στόχο να προσφέρει σε πολίτες και επιχειρήσεις ένα ασφαλές, γρήγορο και αξιόπιστο μέσο συναλλαγών στο ψηφιακό περιβάλλον.
Το ψηφιακό ευρώ δεν είναι κρυπτονόμισμα
Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, τα οποία χαρακτηρίζονται από έντονες διακυμάνσεις στις τιμές τους και βασίζονται σε αποκεντρωμένα συστήματα (decentralized systems) που δεν εποπτεύονται από καμία κεντρική τράπεζα, το ψηφιακό ευρώ θα αποτελεί ένα σταθερό και απολύτως αξιόπιστο μέσο συναλλαγής. Η αξία του θα είναι πλήρως εγγυημένη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με τον τρόπο αυτό, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές σε ένα ψηφιακό περιβάλλον χωρίς τον κίνδυνο των έντονων διακυμάνσεων που συνοδεύουν τα κρυπτονομίσματα.
Η πρωτοβουλία αυτή, όμως, δεν είναι μόνο τεχνολογική. Πρόκειται για μια βαθιά στρατηγική κίνηση της Ευρωζώνης, η οποία δεν στοχεύει απλώς στη διευκόλυνση των συναλλαγών, αλλά στην ενίσχυση της οικονομικής και νομισματικής της ανεξαρτησίας. Σε μια περίοδο που η Κίνα έχει ήδη προχωρήσει με το ψηφιακό γουάν, η Ευρώπη δεν μπορεί να μείνει πίσω. Παράλληλα η ανάπτυξη του ψηφιακού ευρώ αποσκοπεί στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος και της μείωσης της εξάρτησης από τις αμερικανικές εταιρείες πιστωτικών καρτών Mastercard και Visa για τη διεκπεραίωση διασυνοριακών συναλλαγών. Παράλληλα, στέλνει το μήνυμα ότι η Ευρώπη είναι αποφασισμένη να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια ψηφιακή οικονομία, επενδύοντας σε καινοτόμες λύσεις που συνδυάζουν την αξιοπιστία των θεσμών με τις απαιτήσεις της νέας εποχής.
Οι επιπτώσεις στο τραπεζικό σύστημα αναμένονται σημαντικές
Αν οι πολίτες επιλέξουν να διατηρούν ψηφιακά ευρώ απευθείας υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, οι εμπορικές τράπεζες ενδέχεται να χάσουν μέρος από τις καταθέσεις τους, γεγονός που θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντλούν ρευστότητα. Από την άλλη πλευρά, για τις επιχειρήσεις το ψηφιακό ευρώ υπόσχεται χαμηλότερα κόστη συναλλαγών και ταχύτερες πληρωμές, ειδικά στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Δεν λείπουν, βέβαια, και οι προκλήσεις. Θέματα όπως η προστασία της ιδιωτικότητας, η ασφάλεια απέναντι σε κυβερνοεπιθέσεις και η αποδοχή του από τους πολίτες παραμένουν ανοιχτά ζητήματα που η ΕΚΤ θα πρέπει να διαχειριστεί με προσοχή.
Όπως όλα δείχνουν, το ψηφιακό ευρώ δεν αποτελεί απλώς μια νέα μορφή πληρωμών, αλλά ένα ισχυρό εργαλείο οικονομικής πολιτικής που μπορεί να αναδιαμορφώσει τον χρηματοπιστωτικό χάρτη της Ευρώπης.
Η συζήτηση γύρω από το ψηφιακό ευρώ κερδίζει έδαφος, καθώς τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδιώκουν να καταλήξουν σε μια οριστική συμφωνία για τον τρόπο εφαρμογής του μέχρι το τέλος του έτους. Παράλληλα, το ζήτημα θα πρέπει να λάβει και την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γεγονός που αναμένεται να προκαλέσει έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις και διαβουλεύσεις τους επόμενους μήνες.