Η εύθραυστη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης, ενώ οι ισραηλινές επιδρομές έχουν προκαλέσει δεκάδες θύματα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε χθες ότι η Χαμάς θα «εξαλειφθεί» αν δεν τηρήσει τη συμφωνία, ύστερα από τις κατηγορίες του Ισραήλ για παραβιάσεις, τις οποίες η παλαιστινιακή οργάνωση διέψευσε.
«Κλείσαμε συμφωνία με τη Χαμάς» και «καλά θα κάνουν να την τηρήσουν κι αν δεν συμβεί αυτό, θα τους εξαλείψουμε, αν είναι απαραίτητο», δήλωσε ο αμερικανός πρόεδρος από τον Λευκό Οίκο, έχοντας δίπλα του τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζι.
«Θα εξαλειφθούν και το ξέρουν», πρόσθεσε με έμφαση.
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς, Χαλίλ αλ Χάγια, απάντησε μέσω του τηλεοπτικού σταθμού Al Qahera News, υποστηρίζοντας ότι η οργάνωση παραμένει προσηλωμένη στη συμφωνία: «Αντιμετωπίζουμε πολλές δυσκολίες στην ανάσυρση των λειψάνων (θανόντων ομήρων), όμως είμαστε αποφασισμένοι και εργαζόμαστε σκληρά για να το επιτύχουμε».
Και πρόσθεσε: «Η συμφωνία για τη Γάζα αντέχει επειδή το θέλουμε και η βούλησή μας να την τηρήσουμε είναι ισχυρή».
Στο μεταξύ, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ταξίδεψε στο Ισραήλ, ενώ απεσταλμένοι του Τραμπ —ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ— συναντήθηκαν με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, λίγες ώρες μετά τις φονικές επιδρομές που αύξησαν τον φόβο για πλήρη κατάρρευση της εκεχειρίας, η οποία είχε τεθεί σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου.
Το Ισραήλ πραγματοποίησε βομβαρδισμούς στη Γάζα, ισχυριζόμενο ότι απάντησε σε επιθέσεις της Χαμάς, κάτι που η τελευταία αρνήθηκε.
Η πολιτική προστασία του παλαιστινιακού θύλακα έκανε λόγο για τουλάχιστον 45 νεκρούς την Κυριακή και άλλους 4 τη Δευτέρα, ενώ ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι έπληξε «τρομοκράτες» κοντά στην «κίτρινη γραμμή».
Ο Τραμπ ζήτησε επίσης από τη Χαμάς να σταματήσει τις δημόσιες εκτελέσεις, σημειώνοντας πως οι ΗΠΑ δεν θα εμπλακούν στρατιωτικά. Επισήμανε, ωστόσο, ότι «δεκάδες» χώρες έχουν δεχθεί να συμμετάσχουν σε διεθνή δύναμη σταθεροποίησης που «θα ήταν ευτυχείς να επέμβουν».
«Το Ισραήλ θα επενέβαινε σε δυο λεπτά αν του το ζητούσα… Όμως για την ώρα, ξέρετε, είναι βίαιοι τύποι», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε πως η Χαμάς έχει πλέον αποδυναμωθεί, καθώς το Ιράν δεν προτίθεται να τη στηρίξει έπειτα από τον πόλεμο του Ιουνίου.
«Δεν έχουν πλέον στ’ αλήθεια την υποστήριξη κανενός. Καλά θα κάνουν να τηρήσουν (τη συμφωνία) κι αν δεν το κάνουν θα εξαλειφθούν», επανέλαβε.
Μετά τη συνάντηση με τους Αμερικανούς απεσταλμένους, ο Νετανιάχου δήλωσε:
«Συζητήσαμε δυο πράγματα (…) Τις προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζουμε και τις διπλωματικές ευκαιρίες που μας προσφέρονται. Θα ξεπεράσουμε τις προκλήσεις και θα αδράξουμε τις ευκαιρίες».
Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν ενώ καταγράφηκε η πιο αιματηρή έκρηξη βίας από την έναρξη της εκεχειρίας. Η συμφωνία είχε επιτρέψει την απελευθέρωση των τελευταίων 20 ομήρων και την αποφυλάκιση σχεδόν 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων, καθώς και την παράδοση 28 σορών νεκρών ομήρων, από τις οποίες η 13η παραδόθηκε μόλις χθες.
Η συμφωνία, που επετεύχθη ύστερα από πιέσεις του Τραμπ, προέβλεπε και την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και τον τερματισμό του πολέμου. Ο ΟΗΕ, εκφράζοντας «ανησυχία» για τη νέα ένταση, κάλεσε «όλα τα μέρη να τηρήσουν πλήρως τις δεσμεύσεις τους».
Ανάμεσα στους νεκρούς της Κυριακής ήταν δημοσιογράφος και άμαχοι, ενώ κάτοικοι στη Γάζα εκφράζουν απορία για την επανέναρξη των συγκρούσεων.
Ο Νετανιάχου ανέφερε ότι στις επιχειρήσεις της Κυριακής το Ισραήλ έριξε «153 τόνους βομβών».
Στο Κάιρο, αντιπροσωπεία της Χαμάς συναντήθηκε ξανά με τους μεσολαβητές της Αιγύπτου και του Κατάρ για την κατάπαυση του πυρός και τη μελλοντική πολιτική πορεία της Γάζας.
Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει σε επόμενο στάδιο αφοπλισμό της Χαμάς, αμνηστία ή εξορία για τους μαχητές της και ανάθεση της διοίκησης της Γάζας σε μεταβατική αρχή τεχνοκρατών, υπό διεθνή επίβλεψη.
Η Χαμάς απορρίπτει το αφοπλισμό της και ζητά πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού, επιμένοντας στη συμμετοχή της σε οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον του θύλακα.
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς στο νότιο Ισραήλ κόστισε τη ζωή σε 1.221 ανθρώπους, ενώ από τις ισραηλινές επιχειρήσεις που ακολούθησαν έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 68.216 Παλαιστίνιοι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, στοιχεία που ο ΟΗΕ θεωρεί αξιόπιστα.
