Τα αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης έχουν ήδη διαβιβαστεί στο Βερολίνο, ενώ αναμένονται επιπλέον διπλωματικές ενέργειες από την Αθήνα τις επόμενες ημέρες.
Η απόφαση Βρετανίας και Γερμανίας να προχωρήσουν στην πώληση 20 σύγχρονων μαχητικών Eurofighter στην Τουρκία δεν προκάλεσε ανησυχία στην ελληνική πλευρά. Η Αθήνα αντιμετωπίζει το ζήτημα με «ψυχραιμία και ρεαλισμό», όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δεν καθορίζει τη στρατηγική της με βάση τις κινήσεις άλλων χωρών, ακόμη κι αν αυτές αφορούν την Τουρκία.
Η συμφωνία μεταξύ Άγκυρας, Λονδίνου και Βερολίνου είναι διμερής υπόθεση, στην οποία η Αθήνα δεν έχει τυπικό ρόλο. Ωστόσο, μπορεί να ζητήσει σαφείς διαβεβαιώσεις. Η ελληνική πλευρά απαιτεί να συμπεριληφθεί ρητά στη συμφωνία ότι τα συγκεκριμένα αεροσκάφη δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ «εναντίον χώρας – συμμάχου στο ΝΑΤΟ και κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Με άλλα λόγια, ζητά να αποκλειστεί κάθε πιθανότητα τα Eurofighter να στραφούν κατά της Ελλάδας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αίτημα έχει ήδη τεθεί στη Γερμανία, όπου κυβερνητικοί αξιωματούχοι εμφανίζονται θετικοί και έχουν θέσει τον σχετικό όρο στην Άγκυρα. Η Αθήνα αναμένει τώρα να διαπιστώσει αν αυτή η πρόβλεψη θα ενσωματωθεί και γραπτώς στη συμφωνία. Παρόμοιο αίτημα έχει απευθυνθεί και προς το Λονδίνο, με στόχο τη διατύπωση «ξεκάθαρων δεσμεύσεων».
Αν και η ενίσχυση της τουρκικής αεροπορίας δεν θεωρείται θετική εξέλιξη, η ελληνική κυβέρνηση δεν πιστεύει ότι αλλάζει τις ισορροπίες στο Αιγαίο. Η Πολεμική Αεροπορία εξακολουθεί να διαθέτει ποιοτική υπεροχή, με τον στόλο των Rafale και τον εκσυγχρονισμό των F-16 να ενισχύουν καθοριστικά τις ελληνικές δυνατότητες. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση επιδιώκει να δείξει πως παρακολουθεί στενά και αντιδρά υπεύθυνα σε κάθε νέα εξέλιξη.
Επόμενα βήματα σε τρία μέτωπα
Το προσεχές διάστημα αναμένεται ιδιαίτερα κρίσιμο για τις διπλωματικές κινήσεις της Αθήνας, που θα κινηθεί ταυτόχρονα σε τρεις κατευθύνσεις:
- Γερμανία: Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης θα συναντηθεί με τον Γερμανό ομόλογό του, Γιόχαν Βάντεφουλ. Η Ελλάδα θα ζητήσει ρητή αναφορά στη συμφωνία πώλησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα αεροσκάφη δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της.
- Βρετανία: Η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου θα συναντήσει τον Στέφεν Ντότι, προκειμένου να υπογραμμίσει ότι η ενίσχυση της Τουρκίας πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένους όρους και όχι να παρέχεται χωρίς περιορισμούς.
- Ευρωπαϊκή Ένωση: Η Αθήνα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το βέτο της στο πρόγραμμα SAFE, το οποίο αφορά ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της Τουρκίας. Για να αποσύρει το βέτο, θέτει δύο βασικές προϋποθέσεις: την άρση του «casus belli» και την εγκατάλειψη της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο.
Η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει ότι θα υπάρξουν πιέσεις από εταίρους για να αμβλύνει τη στάση της, ενώ δεν αποκλείεται και τουρκική αντίδραση σε διπλωματικό ή επιχειρησιακό επίπεδο. Ωστόσο, η Αθήνα δηλώνει αποφασισμένη να μην κάνει πίσω χωρίς ουσιαστικές εγγυήσεις. Με λίγα λόγια, δείχνει «ψυχραιμία, αλλά όχι αδράνεια» — παρακολουθεί, απαιτεί και ενεργεί μεθοδικά, στέλνοντας σαφές μήνυμα: οι εξοπλισμοί μπορεί να προχωρούν, αλλά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση.
