Από σήμερα, η Ελλάδα μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο διεθνούς σημασίας, καθώς στο Ζάππειο πραγματοποιείται η Σύνοδος της «Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια». Μέσα σε διάστημα 48 ωρών, θα συμμετάσχουν τέσσερις Υπουργοί της κυβέρνησης Τραμπ, 25 Υπουργοί Ενέργειας από κράτη της ΕΕ και περίπου 300 εκπρόσωποι κορυφαίων ενεργειακών εταιρειών από Ευρώπη, Ηνωμένες Πολιτείες και Αυστραλία.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και ο ρόλος της Ελλάδας ως βασικού διαύλου για τη μεταφορά αμερικανικού φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι υπογραμμίζουν ότι η χώρα «με αυτοπεποίθηση και σχέδιο» αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση του ενεργειακού χάρτη της περιοχής. Η συμμετοχή υψηλόβαθμων εκπροσώπων των ΗΠΑ, όπως τονίζουν, αποδεικνύει πως «η Αμερική θεωρεί τη χώρα μας ως στρατηγικό εταίρο αναγνωρίζοντας τη στρατηγική γεωγραφική της θέση, καθώς είναι ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική».
Ο πρωθυπουργός θα παραστεί αύριο στις εργασίες της P-TEC, ενώ χθες είχε συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ, τον Υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ, τον αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών Μάικλ Ρήγας, την Πρέσβη των ΗΠΑ Κίμπελρι Γκιλφόιλ και πολυμελή αμερικανική αντιπροσωπεία.
Το ελληνικό ενεργειακό σχέδιο
Η στρατηγική της κυβέρνησης στοχεύει στη σταδιακή μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια των χωρών της περιοχής, ακόμη και της Ουκρανίας. Με βάση τις υπάρχουσες υποδομές υποδοχής, αποθήκευσης και μεταφοράς φυσικού αερίου, η Ελλάδα έχει καταστεί βασικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών και πύλη εισόδου του αμερικανικού LNG στην Ευρώπη.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «πολύ ενθαρρυντικό» το γεγονός ότι αμερικανικές πετρελαϊκές και ενεργειακές εταιρείες δραστηριοποιούνται ήδη στη χώρα, προαναγγέλλοντας επικείμενες ανακοινώσεις για ερευνητικές γεωτρήσεις. Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου δήλωσε: «Είμαστε στην ολοκλήρωση της σύμβασης που θα πάει στο Ελεγκτικό Συνέδριο και θα περάσει από τη Βουλή στο τέλος του χρόνου ή στις αρχές του επόμενου. Ο στόχος είναι ήδη το 2026 να ξεκινήσουν σεισμικές και γεωφυσικές έρευνες, ώστε να γνωρίζουμε σε ένα με δύο χρόνια αν είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμα τα κοιτάσματα».
Οι αριθμοί δείχνουν την αλλαγή
Η εμβάθυνση των ελληνοαμερικανικών ενεργειακών σχέσεων αποτυπώνεται στην εκρηκτική αύξηση των εισαγωγών LNG από τις ΗΠΑ. Το 2019, τα αμερικανικά φορτία αντιστοιχούσαν σε λιγότερο από 5% των συνολικών εισαγωγών (περίπου 5 TWh), ενώ το 2024 το ποσοστό αυτό ξεπέρασε το 80%, φτάνοντας τις 20 TWh.
Η Ελλάδα πλέον λειτουργεί ως δίκτυο διανομής φυσικού αερίου για τη ΝΑ Ευρώπη: από τα 17 bcm που εισήγαγε το 2024, εξήγαγε 11 bcm μέσω του αγωγού TAP προς την Ιταλία και του Κάθετου Διαδρόμου προς τη Βουλγαρία και τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες.
Επιπλέον, η χώρα συνεχίζει να επενδύει σε νέες ενεργειακές διασυνδέσεις και υποδομές. Είναι χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά μετά το 2000, η Ελλάδα έγινε καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο στρατηγικός ρόλος Αλεξανδρούπολης και Ρεβυθούσας
Ο Κάθετος Διάδρομος που ενώνει την Αλεξανδρούπολη με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία, εξελίσσεται σε κρίσιμο έργο για ολόκληρη την Ευρώπη. Με την επίσημη στήριξη των ΗΠΑ, αποτελεί πλέον ενεργό δίκτυο μεταφοράς LNG από τη Μεσόγειο προς την Ανατολική Ευρώπη.
Παράλληλα, η Ρεβυθούσα έχει αναδειχθεί σε βασικό σημείο της «Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια». Η μονάδα αποτελεί «θεμέλιο λίθο» της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας, καθώς από το 2018 έχει υποδεχθεί σχεδόν 150 αποστολές αμερικανικού LNG, παραδίδοντας πάνω από 92 TWh ενέργειας και συμβάλλοντας στη μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία.
