Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα φάση στον τομέα της ενέργειας, ύστερα από τη συμφωνία μεταξύ της ExxonMobil, της Energean και της HelleniQ Energy για το «Οικόπεδο 2» στο Ιόνιο, με στόχο την πραγματοποίηση ερευνητικής γεώτρησης.
Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί δύο καθοριστικές «επιστροφές». Από τη μία, την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής με επίσημη κρατική παρουσία, γεγονός που αποδίδει ιδιαίτερο βάρος στο εγχείρημα. Η αμερικανική σημασία της συμφωνίας αποδεικνύεται και από την πολυμελή αποστολή 80 στελεχών των υπουργείων Ενέργειας και Εσωτερικών των ΗΠΑ που επισκέφθηκαν την Ελλάδα, συνοδευόμενοι από τον υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ και τον υπουργό Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, επικεφαλής του Ενεργειακού Συμβουλίου της κυβέρνησης Τραμπ.
Η δεύτερη «επιστροφή» αφορά την ίδια την Ελλάδα, η οποία επανέρχεται στην προσπάθεια εξόρυξης υδρογονανθράκων μετά από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, καθώς η τελευταία γεώτρηση είχε πραγματοποιηθεί το 1986 στον Θερμαϊκό. Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει τη γεωπολιτική σημασία του έργου και ενισχύει τη θέση της χώρας στον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου.
Όπως τόνισε ο Κρις Ράιτ σε δηλώσεις του στο ΕΡΤnews, η ελληνική ναυτιλία αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την απόφαση των ΗΠΑ να επενδύσουν εκ νέου στην περιοχή, καθιστώντας την Ελλάδα στρατηγικό εταίρο και «ευρωπαϊκή πύλη εισόδου του LNG».
Η συμφωνία αποτυπώνει τη γεωπολιτική και στρατηγική αξία της συνεργασίας Ελλάδας – Ηνωμένων Πολιτειών.
Κατά την υπογραφή της συμφωνίας, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη (6/11) στο πλαίσιο της Συνόδου Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας (P-TEC), ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για «ένα νέο κεφάλαιο στην ενεργειακή ιστορία της Ελλάδας».
Όπως δήλωσε: «Δεν είναι απλώς μία ακόμα επένδυση. Είναι η πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην πατρίδα μας εδώ και σχεδόν 40 χρόνια… Μια ιστορική στιγμή. Μια πράξη ευθύνης και προοπτικής. Κάνουμε πράξη τη δέσμευσή μας: αξιοποιούμε με σχέδιο και όραμα τον εθνικό μας πλούτο».
Πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας χαρακτήρισαν τη συμφωνία ως «ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα», σημειώνοντας ότι συνοδεύεται από την πρόθεση διεξαγωγής υπεράκτιας γεώτρησης στο «Οικόπεδο 2» από τη νέα κοινοπραξία.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε στο ΕΡΤnews: «Είναι ιστορική μέρα για την Ελλάδα», υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προχωρά με συνέπεια στην αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πλούτου και την ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων με μακρόπνοη στρατηγική.
Η συμφωνία υπογράφηκε από τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil Τζον Άρντιλ, τον επικεφαλής της Energean Μαθιό Ρήγα και τον CEO της HelleniQ Energy Ανδρέα Σιάμισιη, παρουσία των υπουργών Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ, Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, του Έλληνα υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου και της πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ.
Ο κ. Παπασταύρου επισήμανε: «Είμαστε αποφασισμένοι να αναπτύξουμε τις εγχώριες πηγές ενέργειας», ενώ τόνισε τη σημαντική σχέση Ελλάδας – ΗΠΑ και τη σημασία του «κάθετου διαδρόμου» φυσικού αερίου για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Πιερρακάκης σημείωσε ότι «η Ελλάδα επέστρεψε», ενώ ο υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας αναφέρθηκε στη συμβολή της ελληνικής ναυτιλίας, η οποία κατέχει το 35% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς LNG.
Η πρέσβης των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ χαρακτήρισε τη συμφωνία ιστορική, υπογραμμίζοντας ότι ενισχύει τη συμμαχία Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι προοπτικές του «Οικοπέδου 2»
Το «Οικόπεδο 2» θεωρείται η πιο ώριμη περιοχή για ερευνητική γεώτρηση, με πιθανούς πόρους 200 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου και πιθανότητες επιτυχίας 15-18%, χαρακτηριστικά που το καθιστούν έργο «Υψηλού Ρίσκου – Υψηλής Απόδοσης».
Η ερευνητική γεώτρηση «Ασωπός-1» θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα σε βάθος 4.000 μέτρων, ενώ το ποσοστό συμμετοχής των εταιρειών στη νέα κοινοπραξία διαμορφώνεται ως εξής: ExxonMobil 60%, Energean Hellas 30%, HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα 10%.
Το «Οικόπεδο 2» βρίσκεται δυτικά της Κέρκυρας, σε απόσταση 30 χλμ., και εκτείνεται έως τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας–Ιταλίας, με βάθη νερού μεταξύ 500 και 1.500 μέτρων.
Ιστορική αναδρομή και επόμενα βήματα
Αρχικά το Οικόπεδο είχε παραχωρηθεί το 2018 στην κοινοπραξία Total – Edison – ΕΛΠΕ, ενώ το 2021 η Energean απέκτησε πλήρως τη διαχείρισή του και προχώρησε σε τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες (3D) το 2022, υπερβαίνοντας τις προβλεπόμενες υποχρεώσεις.
Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil, Τζον Άρντιλ, δήλωσε: «Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την ελληνική κυβέρνηση και τους εταίρους μας για να αξιολογήσουμε το ερευνητικό δυναμικό του Οικοπέδου 2 με ασφαλή, αποτελεσματικό και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο. Αυτή η σημαντική ερευνητική συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για πιθανές μελλοντικές επενδύσεις σε ερευνητικές γεωτρήσεις στο χρονικό πλαίσιο του 2027».
Ο Μάθιος Ρήγας σημείωσε: «Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την αξιοποίηση των φυσικών πόρων της Ελλάδας… Μόνο μέσω γεώτρησης θα μάθουμε αν πράγματι υπάρχει φυσικό αέριο στη χώρα μας».
Τέλος, ο Ανδρέας Σιάμισιης υπογράμμισε ότι η συνεργασία με την ExxonMobil «θα βοηθήσει στην ταχύτερη και πιο αποτελεσματική ανάπτυξη του Οικοπέδου 2», προσθέτοντας ότι η Ελλάδα «αναδεικνύεται ως μία από τις πιο υποσχόμενες περιοχές της Ευρώπης για εξερεύνηση και ανάπτυξη υδρογονανθράκων».
