Από το Σωρήρη Σκουλούδη
Εν πλω διαμαρτυρία με περίπου σαράντα αλιευτικά σκάφη πραγματοποίησαν το πρωί του Σαββάτου 1 Νοεμβρίου στον λιμένα του Πειραιά επαγγελματίες αλιείς από όλη τη χώρα, αντιδρώντας στην επικείμενη χωροθέτηση των νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων.
Οι φορείς που εκπροσωπούν τον κλάδο — η Πανελλήνια Ένωση Πλοιοκτητών Παράκτιας Αλιείας και Αλιευτικού Τουρισμού, ο Αλιευτικός Σύλλογος “Το Αιγαίο” και ο Αγροτικός Αλιευτικός Συνεταιρισμός “Άγιος Ανδρέας” — κάνουν λόγο μάλιστα για «αφανισμό της ελληνικής αλιείας» και ζητούν «διάλογο πριν είναι πολύ αργά».
«Δεν είμαστε ενάντια στα θαλάσσια πάρκα, ούτε στην ανάγκη να προστατεύσουμε το περιβάλλον», τονίζει ο πρόεδρος Ευάγγελος Αραπάκης μιλώντας στους Attica Times , εκπροσωπώντας τους επαγγελματίες αλιείς.
«Είμαστε όμως αντίθετοι στη λογική της ολικής απαγόρευσης, που τιμωρεί τον Έλληνα ψαρά και ευνοεί την παρανομία. Δεν μπορεί να κλείνει το 75% των ελληνικών θαλασσών χωρίς κανείς να έχει εξετάσει τι πραγματικά αποδίδουν αυτά τα μέτρα».
Οι αλιείς υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση προχωρά στη δημιουργία νέων θαλάσσιων πάρκων χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση και χωρίς να λάβει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής θάλασσας.
«Η μορφολογία των ελληνικών θαλασσών δεν έχει καμία σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε.», εξηγεί ο κ. Αραπάκης. «Σε απόσταση ενός ή δύο μιλίων από την ακτή έχουμε μεγάλα βάθη, ακατάλληλα για αλιεία. Πού θέλουν λοιπόν να ψαρεύουμε; Στον αέρα;»
Παρωχημένοι νόμοι και «στραγγαλισμός» του κλάδου
Οι αλιείς επισημαίνουν ότι η ελληνική αλιευτική νομοθεσία παραμένει «παγωμένη στον χρόνο», καθώς βασίζεται ακόμη σε βασιλικά διατάγματα του 1966.
«Μιλάμε για νόμους 60 ετών», σημειώνει ο πρόεδρος. «Τότε δεν υπήρχαν ούτε τα σημερινά δεδομένα, ούτε τα σύγχρονα εργαλεία, ούτε οι περιβαλλοντικές μελέτες. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουμε να λειτουργούμε κάτω από 328 απαγορεύσεις, μόνο για τις μηχανότρατες. Πολλές από αυτές δεν έχουν καμία λογική — και τώρα έρχονται να προσθέσουν κι άλλες».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλούνται, τα περισσότερα αλιευτικά πεδία έχουν ήδη περιοριστεί δραματικά, ενώ ένα μεγάλο μέρος του στόλου έχει παροπλιστεί. «Τα σκάφη μας σαπίζουν στα λιμάνια. Το ένα πέμπτο των μηχανότρατων έχει σταματήσει να δουλεύει μέσα σε τρία χρόνια. Κι όμως, κανείς δεν μας ακούει», υπογραμμίζει ο κ. Αραπάκης.
Ζητούν «ρεαλισμό και σύνεση»
Οι επαγγελματίες ζητούν από τα συναρμόδια υπουργεία να επανεξετάσουν τις προτάσεις τους και να αναζητήσουν ισορροπημένες λύσεις, με βάση σύγχρονες επιστημονικές μελέτες.
Προτείνουν το πιλοτικό “άνοιγμα” περιοχών που παραμένουν κλειστές επί δεκαετίες, ώστε να διασπαρεί η αλιευτική πίεση και να αυξηθεί η παραγωγή φρέσκων αλιευμάτων.
«Η ελεγχόμενη δραστηριότητα μπορεί να φέρει ζωή στις τοπικές κοινωνίες», λέει ο πρόεδρος. «Θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, θα στηρίξει τα νησιά, θα ρίξει τις τιμές στα ψάρια. Θέλουμε λύσεις που να στηρίζουν και το περιβάλλον και τον άνθρωπο».
«Το Αιγαίο παραδίδεται στην Τουρκία»
Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζουν οι αλιείς για τη συνεχή παρουσία τουρκικών αλιευτικών στο Αιγαίο, τα οποία —όπως καταγγέλλουν— δρουν ανεξέλεγκτα εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.
«Εμείς διωχνόμαστε, εκείνοι ψαρεύουν ανενόχλητοι», τονίζει ο κ. Αραπάκης. «Οι ελληνικές μηχανότρατες έχουν σχεδόν εκδιωχθεί από το Αιγαίο, ενώ οι τουρκικές μαζεύουν το δικό μας ιχθυαπόθεμα. Κι όλα αυτά με την ανοχή των αρχών».
Οι αλιείς προειδοποιούν ότι η νέα χάραξη των θαλάσσιων πάρκων, αν προχωρήσει όπως σχεδιάζεται, «θα έχει όχι μόνο οικονομικό αλλά και εθνικό αντίκτυπο», καθώς ορισμένες ζώνες συμπίπτουν με τον 25ο μεσημβρινό, «που η Τουρκία προβάλλει ως γραμμή διχοτόμησης του Αιγαίου».Η κινητοποίηση του Σαββάτου θα έχει ειρηνικό χαρακτήρα και αναμένεται να διαρκέσει τρεις έως τέσσερις ώρες. Τα σκάφη θα καταπλεύσουν συντεταγμένα εντός του λιμανιού του Πειραιά, σε σημεία που θα υποδείξουν οι λιμενικές αρχές.
«Θέλουμε να ακουστεί η φωνή μας, όχι να δημιουργήσουμε προβλήματα», ξεκαθαρίζει ο Ευάγγελος Αραπάκης. «Η ελληνική αλιεία είναι στο χείλος του αφανισμού. Αν χαθεί, δεν θα ξαναγεννηθεί».
«Ώρα να υπερασπιστούμε τους ανθρώπους της θάλασσας»
Οι Attica Times συνομίλησαν και με τον Νίκο Σπανό, Ναύαρχο Λ.Σ. (ε.α.), Πρώην Διευθυντή Λιμενικής Αστυνομίας & Ελέγχου Αλιείας Διεθνούς Πραγματογνώμονα Επιστημών Ναυτιλίας, ο οποίος με βαθιά γνώση του ζητήματος, τίθενται αναφανδόν υπέρ των αλιέων, εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία του για το μέλλον της ελληνικής αλιείας.
Όπως τονίζει, «οι Έλληνες ψαράδες βρίσκονται εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην υπερβολική γραφειοκρατία και την αδιαφορία της πολιτείας», την ώρα που «οι θάλασσές μας μετατρέπονται σε πεδίο άνισης μεταχείρισης και αθέμιτου ανταγωνισμού».
«Ενώ οι γείτονες ψαρεύουν χωρίς κανέναν περιορισμό, οι δικοί μας επαγγελματίες δεσμεύονται από ανεφάρμοστες οδηγίες και αυστηρούς κανονισμούς που τους στερούν το δικαίωμα να εργαστούν. Δεν μιλάμε για ισονομία, αλλά για ένα καθεστώς που οδηγεί στον μαρασμό της ελληνικής αλιείας», επισημαίνει.
Ο κ. Σπανός υπογραμμίζει ότι η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος «είναι αυτονόητη και αδιαπραγμάτευτη», ωστόσο δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να αποκλείονται οι Έλληνες αλιείς από τα χωρικά τους ύδατα. «Η βιωσιμότητα δεν επιτυγχάνεται με απαγορεύσεις και αποκλεισμούς, αλλά με συνεργασία, έρευνα και ρεαλιστική πολιτική», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα διαθέτει «ικανό ανθρώπινο δυναμικό, θεσμούς και επιστημονική γνώση» για να διαμορφώσει δίκαιες και βιώσιμες πολιτικές. «Χρειάζεται όμως πολιτική βούληση και επιχειρησιακή αποφασιστικότητα. Δεν αρκούν πια τα συνθήματα περί “πράσινης μετάβασης” ή τα ευχολόγια για βιωσιμότητα. Χρειάζονται πράξεις και σαφής στρατηγική».
Ο Νίκος Σπανός τονίζει ότι οι Έλληνες αλιείς δεν είναι εμπόδιο αλλά σύμμαχοι της βιωσιμότητας. «Οι ψαράδες μας κουβαλούν γνώση, εμπειρία και παράδοση αιώνων. Αντί να τους αντιμετωπίζουμε με καχυποψία, πρέπει να τους εντάξουμε στον σχεδιασμό για την προστασία των θαλάσσιων πόρων. Κανείς δεν γνωρίζει τη θάλασσα καλύτερα από αυτούς που τη ζουν κάθε μέρα».
Παράλληλα, επισημαίνει την ανάγκη για ενίσχυση της επιχειρησιακής υποστήριξης των αλιέων, με σύγχρονα μέσα επιτήρησης, καλύτερο συντονισμό με τις Λιμενικές Αρχές και συνεργασία μεταξύ των υπουργείων Αλιείας, Περιβάλλοντος, Άμυνας και Οικονομίας. «Η θαλάσσια διακυβέρνηση πρέπει να είναι δίκαιη και αποτελεσματική, όχι τιμωρητική», δηλώνει.
Κλείνοντας, ο κ. Σπανός προειδοποιεί πως η αδράνεια απέναντι στην αδικία που βιώνουν οι αλιείς «ισοδυναμεί με παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας». «Η Ελλάδα πρέπει να σταθεί με πράξεις δίπλα στους ανθρώπους της θάλασσας. Η αλιεία δεν είναι απλώς επάγγελμα — είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας, της ιστορίας και της ψυχής μας», τονίζει με έμφαση.
