Ο Ζόραν Μαμντάνι εξελέγη νέος δήμαρχος της Νέας Υόρκης, ολοκληρώνοντας μια εντυπωσιακή πολιτική πορεία για τον 34χρονο ακροαριστερό νομοθέτη, ο οποίος δεσμεύεται να επαναφέρει την εξουσία «στα χέρια της εργατικής τάξης» και να σταθεί απέναντι στην πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ.
Η επικράτησή του απέναντι στον πρώην κυβερνήτη Άντριου Κουόμο και τον Ρεπουμπλικανό Κέρτις Σλάουα αποτέλεσε μεγάλη νίκη για το προοδευτικό ρεύμα των Δημοκρατικών.
Με την εκλογή του, ο Μαμντάνι γράφει ιστορία ως ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος της Νέας Υόρκης, ο πρώτος με ρίζες από τη Νότια Ασία, ο πρώτος γεννημένος στην Αφρική και ο νεότερος που έχει εκλεγεί εδώ και πάνω από έναν αιώνα.
«Η συμβατική άποψη θα σας έλεγε ότι απέχω πολύ από τον τέλειο υποψήφιο. Είμαι νέος, παρά τις καλύτερες προσπάθειές μου να μεγαλώσω. Είμαι Μουσουλμάνος. Είμαι δημοκρατικός σοσιαλιστής. Και το πιο καταδικαστικό από όλα, αρνούμαι να ζητήσω συγγνώμη για όλα αυτά», δήλωσε πανηγυρικά στο πάρτι νίκης του.
Ο νέος δήμαρχος μίλησε για «ευλογία» προς τους εργαζόμενους που αγωνίζονται να επιβιώσουν, δηλώνοντας: «Νέα Υόρκη, απόψε δώσατε μια εντολή για αλλαγή», ενώ δεσμεύτηκε να «ξυπνάει κάθε πρωί με έναν μόνο σκοπό: Να κάνει αυτή την πόλη καλύτερη για εσάς από ό,τι ήταν την προηγούμενη μέρα».
Η συμμετοχή των ψηφοφόρων ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, με πάνω από δύο εκατομμύρια Νεοϋορκέζους να προσέρχονται στις κάλπες — το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής σε δημαρχιακές εκλογές εδώ και πέντε δεκαετίες.
Η πολιτική του ατζέντα
Ο Μαμντάνι έχει υποσχεθεί ριζικές αλλαγές στη λειτουργία της πόλης, προτείνοντας δωρεάν παιδική φροντίδα, δωρεάν αστικές συγκοινωνίες, δημοτικά παντοπωλεία και ένα νέο «Τμήμα Κοινοτικής Ασφάλειας» που θα στέλνει επαγγελματίες ψυχικής υγείας αντί για αστυνομικούς σε ορισμένες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Παραμένει ωστόσο άγνωστο πώς θα χρηματοδοτηθούν τα σχέδιά του, καθώς η κυβερνήτης Κάθι Χότσουλ αντιτίθεται στις προτάσεις του για αύξηση φόρων στους πλουσίους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν οι επόμενες αποφάσεις του για το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης. Ο ίδιος στο παρελθόν είχε χαρακτηρίσει το σώμα «ρατσιστική, αντικουίρ και σημαντική απειλή για τη δημόσια ασφάλεια», ωστόσο στη συνέχεια ζήτησε συγγνώμη και δήλωσε πρόθεση να διατηρήσει τον νυν επίτροπο στη θέση του.
«Ο δρόμος για την ήττα Τραμπ»
Η εκλογή του 34χρονου δημάρχου θεωρείται σημαντικό πλήγμα για τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο. Ο Μαμντάνι απευθύνθηκε προσωπικά στον Τραμπ μετά τη νίκη του:
«Ντόναλντ Τραμπ, επειδή ξέρω ότι παρακολουθείς, έχω τέσσερις λέξεις για σένα: ανέβασε την ένταση!».
Και πρόσθεσε: «Άκουσέ με, λοιπόν, πρόεδρε Τραμπ, όταν το λέω αυτό: Για να φτάσεις σε οποιονδήποτε από εμάς θα πρέπει να περάσεις από όλους μας».
Ο ίδιος υποστήριξε πως «αν κάποιος μπορεί να δείξει σε ένα έθνος που προδόθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ πώς να τον νικήσει, αυτή είναι η πόλη που τον γέννησε», τονίζοντας ότι ο τρόπος για να τον σταματήσουν είναι «να διαλύσουν τις ίδιες τις συνθήκες που του επέτρεψαν να συσσωρεύσει εξουσία».
Από την πλευρά του, ο Τραμπ αντέδρασε με την ανάρτηση «…και έτσι αρχίζει», χαρακτηρίζοντας τον νέο δήμαρχο «κομμουνιστή» και προειδοποιώντας ότι «η Νέα Υόρκη θα εξελιχθεί σε πλήρη και ολική οικονομική και κοινωνική καταστροφή» αν εφαρμοστεί το πρόγραμμά του.
Ο άνθρωπος πίσω από το αξίωμα
Γεννημένος στην Καμπάλα της Ουγκάντα από Ινδούς γονείς, ο Μαμντάνι μετακόμισε με την οικογένειά του στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 7 ετών. Η μητέρα του, Μίρα Νάιρ, είναι διεθνώς αναγνωρισμένη σκηνοθέτης των ταινιών «Monsoon Wedding», «The Namesake» και «Mississippi Masala», ενώ ο πατέρας του, Μαχμούντ Μαμντάνι, είναι καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Αποφοίτησε από το Bowdoin College στο Μέιν και εργάστηκε ως σύμβουλος πρόληψης κατασχέσεων στο Κουίνς — μια εμπειρία που, όπως έχει δηλώσει, τον ώθησε να μπει στην πολιτική. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τη μουσική, ραπάροντας ως Young Cardamom και Mr. Cardamom.
Το 2020 εξελέγη για πρώτη φορά στη Συνέλευση της Νέας Υόρκης, εκθρονίζοντας έναν βετεράνο Δημοκρατικό. Στα νομοθετικά του επιτεύγματα περιλαμβάνεται ένα πιλοτικό πρόγραμμα δωρεάν μετακίνησης με λεωφορεία και προτάσεις για περιορισμό της στήριξης ισραηλινών εποικισμών από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.
Οι αντίπαλοί του, όπως ο Κουόμο, τον κατηγόρησαν ότι στερείται εμπειρίας. Εκείνος απάντησε πως είναι «περήφανος» που δεν έχει την «εμπειρία διαφθοράς, σκανδάλων και ντροπής» των προκατόχων του.
Κλείνοντας την ομιλία του, επανέλαβε την υπόσχεσή του προς τους πολίτες:
«Θα ξυπνάω κάθε πρωί με έναν μόνο σκοπό: Να κάνω αυτή την πόλη καλύτερη για εσάς από ό,τι ήταν την προηγούμενη μέρα».