Λίγο πριν περάσει στη φάση της πιλοτικής εφαρμογής το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων «ΜΙΔΑΣ», η ΠΟΜΙΔΑ μπήκε στην πλατφόρμα, την αξιολόγησε στην πράξη και κατέγραψε με λεπτομέρεια τα σημεία που χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις, ώστε ιδιοκτήτες και φοροτεχνικοί να μη βρεθούν αντιμέτωποι με δυσάρεστες εκπλήξεις.
Το «ΜΙΔΑΣ» αποτελεί το νέο ενιαίο ψηφιακό μητρώο της ΑΑΔΕ, στο οποίο για πρώτη φορά διασυνδέονται τα δεδομένα του Κτηματολογίου, του Ε9 και η πραγματική χρήση κάθε ακινήτου. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μια ενιαία, επικαιροποιημένη εικόνα για την ακίνητη περιουσία, τα τετραγωνικά και τον τρόπο αξιοποίησής της.
Η ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει από την αρχή ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σύνθετο εγχείρημα, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις δεν συμβαδίζει αυτόματα με τα υφιστάμενα στοιχεία του Κτηματολογίου και του Ε9. Για τον λόγο αυτό, μετά την πιλοτική δοκιμή της πλατφόρμας, τονίζεται η ανάγκη για μεταβατικό στάδιο και επαρκή χρόνο προσαρμογής, ώστε ιδιοκτήτες και φοροτεχνικοί να μπορέσουν να προχωρήσουν σε διορθώσεις χωρίς πίεση, πρόστιμα ή φόβο αναδρομικών χρεώσεων.
Από την πιλοτική λειτουργία προκύπτει ότι το σύστημα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορεί να εξελιχθεί σε σημαντικό εργαλείο διαφάνειας και εκσυγχρονισμού. Ωστόσο καθίσταται σαφές ότι η μετάβαση δεν μπορεί να γίνει άμεσα, καθώς η ελληνική πραγματικότητα της ακίνητης περιουσίας περιλαμβάνει πλήθος ειδικών περιπτώσεων, παλαιά κτίρια και δηλώσεις που δεν ταυτίζονται εύκολα μεταξύ διαφορετικών βάσεων δεδομένων.
Στην πράξη, χιλιάδες ακίνητα, κυρίως σε παλαιά πολυώροφα κτίρια χωρίς σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, εμφανίζονται σήμερα στο Ε9 ως ένας ολόκληρος όροφος με έναν μόνο ΑΤΑΚ. Με το «ΜΙΔΑΣ», κάθε επιμέρους χώρος που μισθώνεται ή χρησιμοποιείται διαφορετικά θα πρέπει να αποκτήσει ξεχωριστό ΑΤΑΚ. Αυτό συνεπάγεται χειροκίνητες διορθώσεις, νέες δηλώσεις και εκ νέου έλεγχο τετραγωνικών, μια διαδικασία χρονοβόρα και απαιτητική, ιδιαίτερα για ιδιοκτήτες με μεγάλο αριθμό ακινήτων ή επαγγελματικών χώρων.
Η ΠΟΜΙΔΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι αν η πλατφόρμα τεθεί σε πλήρη λειτουργία χωρίς μεταβατικό στάδιο και με αυστηρές προθεσμίες, είναι πιθανό να προκύψουν σοβαρά προβλήματα σε μισθώσεις, τροποποιήσεις συμβολαίων, χορήγηση επιδομάτων ενοικίου αλλά και σε μεταβιβάσεις ακινήτων. Για τον λόγο αυτό ζητείται το «ΜΙΔΑΣ» να ενεργοποιηθεί πλήρως μόνο όταν έχουν αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό τα τεχνικά και πρακτικά ζητήματα που σχετίζονται με τη σύζευξη Κτηματολογίου και Ε9 και τη διαλειτουργικότητα με άλλα πληροφοριακά συστήματα.
Παράλληλα, υπογραμμίζεται η ανάγκη για περίοδο εξοικείωσης χωρίς ασφυκτικές προθεσμίες, ώστε οι φορολογούμενοι να μπορούν να αντιστοιχίσουν σταδιακά τα ακίνητά τους, ειδικά σε μια χρονική συγκυρία όπου ήδη «τρέχουν» σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις, όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι φορολογικές δηλώσεις. Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, η πλήρης αντιστοίχιση όλων των ιδιοκτησιών δεν είναι ρεαλιστικό να ολοκληρωθεί σε λίγους μήνες και ενδέχεται να απαιτήσει χρόνο έως και το τέλος του 2026.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στο ζήτημα των προστίμων. Οι ιδιοκτήτες ζητούν τη δυνατότητα διόρθωσης λαθών και αποκλίσεων χωρίς διοικητικές κυρώσεις, καθώς πολλές από τις ασυμφωνίες δεν οφείλονται σε δική τους υπαιτιότητα αλλά σε ελλείψεις ή διαφοροποιήσεις μεταξύ των βάσεων δεδομένων.
Ταυτόχρονα, τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση να διασφαλιστεί ότι οι διορθώσεις σε εμβαδά ή άλλα στοιχεία δεν θα οδηγούν σε αναδρομικές φορολογικές επιβαρύνσεις, ώστε να μην αποθαρρυνθεί η ορθή αποτύπωση της πραγματικής εικόνας της ακίνητης περιουσίας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η ΠΟΜΙΔΑ εισηγείται το άνοιγμα της πλατφόρμας μόνο αφού προηγηθεί ουσιαστική επίλυση των προβλημάτων διασύνδεσης, την αρχική λειτουργία της χωρίς υποχρεωτικές προθεσμίες, τη μη άμεση σύνδεσή της με τα Πληροφοριακά Στοιχεία Μισθώσεων και τη διατήρηση της υφιστάμενης βάσης μισθωτηρίων. Παράλληλα ζητείται συνολική επανεξέταση των διοικητικών προστίμων των 100 ευρώ και άνω, τα οποία συχνά δεν ανταποκρίνονται στο πνεύμα χρηστής διοίκησης.
Τέλος, όπως είχε συμβεί και το 2020 με τα αδήλωτα τετραγωνικά προς τους δήμους, προτείνεται να προβλεφθεί ρητά ότι οι διορθώσεις που θα προκύψουν από τη διαδικασία αντιστοίχισης δεν θα συνοδεύονται από αναδρομικές φορολογικές χρεώσεις, ώστε να ενθαρρυνθεί η ορθή και πλήρης δήλωση των πραγματικών εμβαδών όλων των ακινήτων.
