Του Κίμωνα Λογοθέτη
Με την κακοκαιρία Byron να πλησιάζει και τα έντονα φαινόμενα να αναμένονται ιδιαίτερα ισχυρά στο λεκανοπέδιο, η ανησυχία για τα σημεία που παραδοσιακά πλημμυρίζουν επιστρέφει στο προσκήνιο. Παρά τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης των τελευταίων ετών, πέντε κομβικά τμήματα του οδικού δικτύου εξακολουθούν να εμφανίζουν υψηλή επικινδυνότητα, προκαλώντας συχνές διακοπές κυκλοφορίας και σοβαρά προβλήματα για τους οδηγούς.
Ένα κρίσιμο στοιχείο που επηρεάζει άμεσα τη συμπεριφορά των δρόμων στις νεροποντές είναι ο καθαρισμός των φρεατίων ομβρίων υδάτων από τους δήμους. Σε αρκετούς δήμους, ο καθαρισμός έχει γίνει σχολαστικά, με αποτέλεσμα να μειώνεται αισθητά ο κίνδυνος πλημμυρών. Ωστόσο, υπάρχουν και δήμοι που δεν έχουν ασχοληθεί καθόλου, αφήνοντας τα φρεάτια φραγμένα από φύλλα, φερτά υλικά και σκουπίδια, γεγονός που εντείνει τα πλημμυρικά φαινόμενα. Η διαφορά στην προετοιμασία είναι εμφανής: όπου τα φρεάτια καθαρίζονται, τα νερά απορροφώνται γρηγορότερα· όπου όχι, δρόμοι μετατρέπονται σε λίμνες μέσα σε λίγα λεπτά.
Ακολουθούν τα πέντε σημεία που, σχεδόν σε κάθε ισχυρή βροχόπτωση, αποτελούν τις πρώτες «εστίες» πλημμυρών στην Αττική.
1. Υπόγεια διάβαση οχημάτων στη Λεωφόρο Συγγρού, στο ύψος του Φαληρικού Δέλτα
Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Παρά την ύπαρξη μηχανικού αντλιοστασίου της Περιφέρειας Αττικής, οι ποσότητες νερού που συγκεντρώνονται στην υπόγεια διάβαση ξεπερνούν συχνά τις δυνατότητές του. Η μορφολογία του δρόμου, που λειτουργεί σαν «λεκάνη συλλογής», οδηγεί σε ταχύτατη συσσώρευση υδάτων και συχνές διακοπές κυκλοφορίας.
2. Οδός Πειραιώς – από Πέτρου Ράλλη έως Λ. Χαμοστέρνας
Παρά το αντιπλημμυρικό έργο που υλοποιήθηκε, το σημείο παραμένει ιδιαίτερα επικίνδυνο. Η βασική αδυναμία εντοπίζεται στη λανθασμένη υδραυλική διαστασιολόγηση: τα φρεάτια δεν επαρκούν για να απορροφήσουν μεγάλους όγκους νερού. Σε κάθε ισχυρή βροχή, το οδόστρωμα μετατρέπεται σε ρέμα, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα κυκλοφορίας.
3. Λεωφόρος Βουλιαγμένης – από Βούλα μέχρι Γλυφάδα
Η φυσική ροή των υδάτων από το Πανόραμα Βούλας και την Άνω Γλυφάδα οδηγεί μεγάλες ποσότητες νερού και φερτών υλικών προς τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης. Συχνά η κατάσταση εξελίσσεται ανεξέλεγκτα, με τα νερά να φτάνουν έως και την παραλιακή Λεωφόρο Ποσειδώνος. Τα φρεάτια συχνά φράζουν από χώματα και κλαδιά, καθιστώντας το σημείο ιδιαίτερα ευάλωτο.
4. Παραλιακή λεωφόρος – από τη Βούλα έως το Γκολφ Γλυφάδας
Το χαμηλό υψόμετρο του δρόμου, σε συνδυασμό με τις έντονες καταβάσεις των υδάτων από τις πλαγιές, δημιουργούν συνθήκες έντονης συγκέντρωσης νερού. Το οδόστρωμα συχνά γίνεται δυσπρόσιτο, ειδικά για οχήματα χαμηλού ύψους, προκαλώντας μεγάλα προβλήματα στις μετακινήσεις προς Γλυφάδα και Ελληνικό.
5. Υπόγεια διάβαση οχημάτων στη Λεωφόρο Χαμοστέρνας – συμβολή με Συγγρού
Ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία στο κέντρο του οδικού δικτύου. Σε κάθε ισχυρή νεροποντή, η υπόγεια διάβαση γεμίζει γρήγορα με νερό, καθώς τα φρεάτια και οι απορροές δεν επαρκούν να διαχειριστούν τον όγκο. Η Τροχαία συχνά προχωρά σε διακοπή της κυκλοφορίας για την προστασία των οδηγών.
Αναγκαίες παρεμβάσεις πριν την κακοκαιρία
Η προετοιμασία ενόψει της Byron αποτελεί δοκιμασία για τις υποδομές της Αττικής. Η ενίσχυση των αντλιοστασίων, ο τακτικός καθαρισμός των φρεατίων από όλους τους δήμους και η επαναξιολόγηση των υδραυλικών μελετών είναι κρίσιμες παρεμβάσεις για τον περιορισμό των κινδύνων.
Η εμπειρία δείχνει ότι όπου υπάρχει πρόληψη, τα φαινόμενα ελέγχονται· όπου παραμελείται η προετοιμασία, η Αττική βιώνει ξανά και ξανά τα ίδια πλημμυρικά προβλήματα.
