– Πώς φτάσαμε μέχρι εδώ
– Η στάση του Υπουργείου Περιβάλλοντος
– Τα επόμενα βήματα
Η ανέγερση δυσανάλογα μεγάλων οικοδομών στις Κοινότητες του Δήμου Φιλοθέης – Ψυχικού έχει πλέον λάβει διαστάσεις επιδημίας, με ογκώδη κτίσματα να ξεφυτρώνουν εκεί όπου άλλοτε φύτρωναν μόνον δέντρα. Η μοναδικότητα και η φυσιογνωμία των προαστίων μας, που έχει καθοριστεί και διέπεται από εξειδικευμένα Προεδρικά και Βασιλικά Διατάγματα, πλέον απειλείται ευθέως. Για το θέμα αυτό, που απασχολεί δημότες, κατοίκους και αυτοδιοικητικούς, καθώς και για τις πολυάριθμες παραμέτρους που το συνθέτουν, μιλήσαμε με τον Δήμαρχο Φιλοθέης – Ψυχικού Δημήτρη Γαλάνη.
Να πιάσουμε λίγο το νήμα από την αρχή. Πότε ξεκίνησε να μας απασχολεί το ενδεχόμενο της αύξησης των συντελεστών δόμησης στα προάστιά μας;
Το πρώτο καμπανάκι χτύπησε το 2012, με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (Ν.Ο.Κ.), που επέφερε αλλαγές και επέτρεψε την αύξηση των συντελεστών δόμησης και του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Στον ΝΟΚ του 2012 ήρθαν να προστεθούν και ορισμένες σχετικές τροπολογίες με τον Ν. 4759/2020. Βέβαια, καθώς λόγω της οικονομικής κρίσης ουσιαστικά η οικοδομική δραστηριότητα είχε παύσει, πρακτικά το θέμα ξεκίνησε να μας απασχολεί περί τα πέντε χρόνια αργότερα, το 2017, οπότε και ξεκίνησαν να εκδίδονται οι πρώτες άδειες που επέτρεπαν την ανέγερση οικοδομών με τους αυξημένους συντελεστές, ενώ και μετά την περίοδο του κωρονοϊού όταν άνοιξε και πάλι η αγορά, υπήρξε μία υπερδραστηριότητα χρηματοδοτούμενη από κεφάλαια που είχαν αποταμιευθεί. Σημειωτέον ότι τότε αρμόδια Υπηρεσία ήταν ακόμα η Πολεοδομία της Αγίας Παρασκευής, στην οποία υπαγόταν ο Δήμος μας μαζί με άλλους έντεκα Δήμους.
Οι πρώτες λοιπόν Άδειες με τους νέους συντελεστές εκδόθηκαν το 2017. Υπήρξε κάποια αντίδραση από τον Δήμο μας;
Θα σας μιλήσω για το τι κάναμε εμείς ως δημοτική Αρχή μετά τον Σεπτέμβριο 2019. Καθώς υπήρχαν ήδη άδειες που είχαν εκδοθεί καθ’ υπέρβαση των ειδικών διατάξεων που διέπουν τον Δήμο μας σε ό,τι αφορά είτε τον συντελεστή δόμησης είτε το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, κινητοποιηθήκαμε άμεσα. Απευθυνθήκαμε στην αρμόδια Πολεοδομία, τονίζοντας ότι η φυσιογνωμία των Κοινοτήτων του Δήμου μας καθορίζεται και προστατεύεται βάσει συγκεκριμένων ειδικών πολεοδομικών διατάξεων, οι οποίες υπερισχύουν των γενικών διατάξεων και ότι ως εκ τούτου, οι συγκεκριμένες Άδειες κακώς είχαν εκδοθεί.
Εκ του αποτελέσματος, φαίνεται όμως ότι η Πολεοδομία δεν έλαβε υπ’ όψιν τις ενστάσεις του Δήμου.
Το σκεπτικό τους ήταν ότι η Υπηρεσία τους ήταν υποστελεχωμένη, αρμόδια για δώδεκα Δήμους και ήταν ως εκ τούτου αδύνατον να αντιμετωπίζει τον κάθε έναν ξεχωριστά. Είτε ήσουν Δήμος είτε ιδιώτης, η αντιμετώπιση ήταν η ίδια. Δεν λάβαμε ποτέ την παραμικρή βοήθεια. Εφήρμοζαν τις γενικές διατάξεις οριζόντια, χωρίς να ενδιαφέρονται να εξετάσουν τυχόν διαφοροποιήσεις. Τότε λοιπόν ξεκινήσαμε εμείς, ως δημοτική Αρχή, έναν αγώνα να δημιουργήσουμε Πολεοδομία στον Δήμο μας, η οποία τελικά λειτούργησε τον Ιούλιο του 2022.
Από το 2019 μέχρι το 2022 μεσολαβούν όμως τρία ολόκληρα χρόνια. Εν τω μεταξύ, οι Άδειες με τους αυξημένους συντελεστές συνέχισαν να εκδίδονται. Η καταστροφή έχει ήδη αρχίσει να συντελείται. Τι κάνει ο Δήμος αυτά τα τρία χρόνια;
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι δεν ολιγωρήσαμε καθόλου. Στα τέλη του 2019 και στις αρχές του 2020, μέσα στους πρώτους τρεις – τέσσερεις μήνες από την ανάληψη της Δημαρχίας μας δηλαδή, έγιναν οι πρώτες συναντήσεις σε μία προσπάθεια να βρεθεί τρόπος για να μπλοκαριστούν οι συγκεκριμένες Άδειες που είχαν εκδοθεί από την Πολεοδομία της Αγίας Παρασκευής. Οι συναντήσεις αυτές σταμάτησαν λόγω του κορωνοϊού, καταφέραμε όμως να βρούμε είκοσι περίπου Άδειες, εκδοθείσες από το 2017 μέχρι το 2020 βάσει του Νόμου του 2012 και να προχωρήσουμε ως Δήμος σε αιτήσεις ακύρωσης το 2021.
Και βέβαια, παράλληλα είχαμε ήδη βρει τον τρόπο να δημιουργήσουμε Πολεοδομία στον Δήμο μας, κάτι που θα έδινε και την οριστική λύση στο πρόβλημα, καθώς πλέον η έγκριση των Αδειών θα δινόταν από εκεί. Ωστόσο υπήρξε μια αντίδραση όσον αφορά την Πολεοδομία, που πρέπει να σας θυμίσω ότι δεν την ψήφισε ποτέ η Αντιπολίτευση.
Η Αντιπολίτευση δεν διαφωνούσε με την δημιουργία της Πολεοδομίας, αλλά με τον τρόπο δημιουργίας της, μέσω της διαδημοτικής Αναπτυξιακής Εταιρείας.
Μπορούσε να δημιουργηθεί διαφορετικά; Στους Δήμους δεν επιτρέπονται προσλήψεις από το 2009 και μετά. Δόθηκε όμως μία εναλλακτική λύση, να δημιουργηθεί σε σύμπραξη με έναν ακόμα Δήμο μία Αναπτυξιακή Εταιρεία, μέσω της οποίας θα γίνονταν προσλήψεις Μηχανικών και Διοικητικών αποκλειστικά για την στελέχωση των Υπηρεσιών Δόμησης κάθε Δήμου. Αυτός ήταν ο μόνος τρόπος, αυτό και πράξαμε λοιπόν. Η Αναπτυξιακή δημιουργήθηκε με τον Δήμο Παπάγου – Χολαργού. Και δεν ήμασταν βέβαια ο μοναδικός Δήμος που το έκανε, στην ίδια λύση κατέφυγε για παράδειγμα και ο Δήμος Πειραιά. Λυπάμαι που το λέω, αλλά η στάση της Αντιπολίτευσης σε ένα τόσο μεγάλης σημασίας για το Δήμο μας θέμα, ήταν λανθασμένη. Δεν θέλω να πω κάτι άλλο γιατί ειδικά σε αυτό το ζήτημα χρειάζεται ενότητα.
Η Πολεοδομία του Δήμου λοιπόν, ξεκίνησε να λειτουργεί τον Ιούλιο του 2022. Κάποια ογκώδη κτίσματα όμως εξακολουθούν να οικοδομούνται. Εκδίδονται ακόμα Άδειες με αυξημένους συντελεστές;
Στο Δημοτικό Συμβούλιο της 10ης Νοεμβρίου, με την σύμφωνη γνώμη του εξειδικευμένου δικηγόρου Βασίλη Παπαδημητρίου, λάβαμε ομόφωνα την απόφαση να εκδοθεί Εγκύκλιος του Δημάρχου προς την Υπηρεσία Δόμησης, με την οποία την καλεί να εφαρμόζει μόνον τους ειδικούς όρους δομήσεως που ισχύουν για τον Δήμο μας και όχι τις σχετικές διατάξεις του Ν.Ο.Κ. και του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου για το Νέο Ψυχικό. Η είδηση έγινε και πρωτοσέλιδο στην Καθημερινή. Και επειδή υπάρχουν παρερμηνείες, να ξεκαθαρίσω εδώ ότι η Εγκύκλιος δεν απαγόρευε την έκδοση Αδειών στα όρια του Δήμου γενικώς και αορίστως, αλλά αφορούσε μόνον τις Άδειες που δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τις ειδικές διατάξεις που διέπουν τον Δήμο.
Η Εγκύκλιος λοιπόν εκδόθηκε έναν μήνα αργότερα, στις 8/12/2022. Μπορούμε λοιπόν, έστω και τώρα, να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο;
Έτσι θα έπρεπε και αυτός ήταν άλλωστε και ο σκοπός. Το να μπορεί η Πολεοδομία, έστω και από τώρα και στο εξής να απορρίπτει αιτήσεις αδείας που δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τις ειδικές διατάξεις. Πλην όμως, λίγες μέρες πριν την εκπνοή του 2022, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) εκδίδει Εγκύκλιο, σύμφωνα με την οποία ο έλεγχος της Πολεοδομίας περιορίζεται στην ορθότητα του τοπογραφικού σχεδιαγράμματος και στο ποσοστό του οικοπέδου που πρόκειται να καλυφθεί. Με λίγα λόγια, η Πολεοδομία δεν μπορεί να έχει λόγο ούτε για το τι θα κτιστεί μέσα στο οικόπεδο, ούτε και για το ύψος στο οποίο θα φθάσει το κτίσμα.
Ποια ήταν η αντίδραση του Δήμου σε αυτήν την ανατροπή;
Έχουμε ήδη επισκεφθεί στο ΥΠΕΝ, τόσο τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Ευθύμιο Μπακογιάννη κατά τα μέσα Ιανουαρίου, όσο και τον Υφυπουργό Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά δύο φορές, τέλος Ιανουαρίου και τέλος Φεβρουαρίου. Και βέβαια πρέπει να πω ότι τον αγώνα αυτόν τον δίνουμε όλοι μαζί, στις δε συναντήσεις με τους αρμοδίους του ΥΠΕΝ πηγαίνουμε με την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Κλαίρη Σινανιώτη, καθώς και με την πρώην Πρόεδρο και νυν Δημοτική Σύμβουλο της Αντιπολίτευσης Κατερίνα Αλεξοπούλου, αλλά και με τον εξειδικευμένο δικηγόρο Βασίλη Παπαδημητρίου. Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση για την προσθήκη διευκρινιστικής τροπολογίας, ούτως ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν οι ειδικές διατάξεις που προστατεύουν την φυσιογνωμία του Δήμου μας. Επιπλέον, για κάθε ενέργεια ή εξέλιξη που αφορά το ζήτημα, ενημερώνουμε εγγράφως και όλους τους Βουλευτές του Βόρειου Τομέα, από τους οποίους ζητούμε και περιμένουμε να μας βοηθήσουν.
Στις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ΥΠΕΝ, πώς αντιμετωπίσθηκε ο Δήμος μας;
Πολύ φοβάμαι ότι η μέχρι σήμερα ανταπόκριση δεν είναι θετική ή τουλάχιστον όχι τόσο άμεση όσο επιτάσσουν οι καταστάσεις. Αρνείται δηλαδή το Υπουργείο -δια στόματος Υφυπουργού τουλάχιστον- να λάβει υπ’ όψιν τις ειδικές διατάξεις που ήδη ισχύουν, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα συνιστούσε επί της ουσίας προνομιακή μεταχείριση του Δήμου. Εμείς επιμένουμε βεβαίως ότι οι διατάξεις αυτές υπήρχαν και δεν ζητούμε δηλαδή να εφευρεθούν σήμερα για χάρη μας. Άρα κακώς αγνοούνται. Δεν μπορεί στο βωμό μιας ισοπεδωτικής λογικής να αλλοιωθεί ο χαρακτήρας των κηπουπόλεων. Στη μάχη αυτή θα επιμείνουμε μέχρι τέλους.
Μετά την αποκαρδιωτική αυτή αντιμετώπιση, ποια είναι τώρα τα επόμενα βήματα και τι μπορούμε να περιμένουμε;
Εμείς σε καμία περίπτωση δεν μένουμε με σταυρωμένα χέρια. Κατ’ αρχάς να ξέρετε ότι έχει ήδη ενημερωθεί ο Πρωθυπουργός. Επιπλέον, ξεκινήσαμε την διαδικασία συλλογής υπογραφών από κατοίκους και δημότες, με αίτημα την προσθήκη τροπολογίας που θα λαμβάνει υπ’ όψιν τις ειδικές πολεοδομικές διατάξεις που αφορούν τον Δήμο. Η συλλογή υπογραφών γίνεται σε τρία σημεία του Δήμου, ένα σε κάθε Κοινότητα και μέσα στις λίγες πρώτες ημέρες είχαμε συλλέξει 1.300 υπογραφές. Η διαδικασία διεκόπη λόγω του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη, αλλά ξεκίνησε εκ νέου τις τελευταίες ημέρες και θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος της τρέχουσας εβδομάδας. Ζητάμε λοιπόν από τους συμπολίτες μας να αγκαλιάσουν την πρωτοβουλία αυτήν και να συμβάλουν και οι ίδιοι στον αγώνα μας.
Στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο συζητήθηκε μία έντονη φημολογία, σχετικά με τις χρήσεις γης στον κεντρικό οδικό άξονα του Δήμου μας. Τι απέγινε με το θέμα αυτό;
Πράγματι, υπήρξε μία φήμη ότι επρόκειτο να συμπεριληφθεί σχετική ρύθμιση σε Νομοσχέδιο που αφορούσε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Στην τελευταία συνάντηση στο ΥΠΕΝ θέσαμε και αυτό το θέμα στον Υφυπουργό, η στάση του όμως ήταν αρνητική. Απευθυνθήκαμε και στους βουλευτές του Βορείου Τομέα και μετά από έντονες πιέσεις, η ρύθμιση αποσύρθηκε και ο κίνδυνος αποσοβήθηκε.
