Το CNN αναλύει τις πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, τονίζοντας ότι «τα λόγια του δεν είναι απλώς φαντασιώσεις – Είναι το σχέδιο».
Σε μια από τις πιο εντυπωσιακές αμερικανικές παρεμβάσεις στην ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση, ο Τραμπ περιέγραψε έναν «ασύλληπτο γεωπολιτικό μετασχηματισμό της Μέσης Ανατολής».
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, που παρακολούθησε τις δηλώσεις του από τον Λευκό Οίκο, δεν έκρυψε την ικανοποίησή του. Ο Τραμπ πρότεινε τη μετακίνηση σχεδόν 2 εκατομμυρίων Παλαιστινίων από τη Γάζα, ώστε οι ΗΠΑ να στείλουν στρατεύματα, να αναλάβουν τον έλεγχο και να δημιουργήσουν τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».
«Θα χτίσουμε κατοικίες υψηλής ποιότητας, σαν μια όμορφη πόλη, ένα μέρος όπου μπορούν να ζήσουν και να μην πεθάνουν, επειδή η Γάζα εγγυάται ότι θα καταλήξουν να πεθάνουν», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους.
Η πρότασή του δίνει πολιτικό πλεονέκτημα στον Νετανιάχου, ο οποίος μπορεί να ενισχύσει τη θέση του μεταξύ των σκληροπυρηνικών Ισραηλινών, καθώς οι απόψεις του Τραμπ συνάδουν με την επιθυμία τους να εκδιωχθούν οι Παλαιστίνιοι από εδάφη που θεωρούν ιερά. Ο ακροδεξιός πρώην υπουργός Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, επικρότησε τις δηλώσεις, γράφοντας στο X: «Ντόναλντ, αυτό μοιάζει με την αρχή μιας όμορφης φιλίας».
Οι δηλώσεις του Τραμπ σηματοδοτούν μια κρίσιμη στιγμή στις αμερικανικές προσπάθειες για ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Το να βλέπει κανείς έναν αμερικανό πρόεδρο να υποστηρίζει έναν μαζικό εκτοπισμό Παλαιστινίων είναι σοκαριστικό, καθώς υπονομεύει δεκαετίες αμερικανικής πολιτικής, το διεθνές δίκαιο και βασικές αρχές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Τραμπ παρουσίασε την πιο ιμπεριαλιστική του αντίληψη, συγκρίνοντάς τη με μια «θέση ιδιοκτησίας» των ΗΠΑ στη Γάζα. «Οι ΗΠΑ θα αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας και θα κάνουμε καλή δουλειά», είπε, προσθέτοντας ότι θα απομακρύνουν επικίνδυνα όπλα, θα κατεδαφίσουν τα ερείπια και θα φέρουν οικονομική ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.
Το σχέδιο του θυμίζει μια παλιότερη πρόταση του Τζάρεντ Κούσνερ για «καθαρισμό» της Γάζας ώστε να αξιοποιηθεί η ακτογραμμή της. Ωστόσο, η ιδέα θεωρείται αβάσιμη, καθώς η αναγκαστική μετακίνηση Παλαιστινίων θα θύμιζε εγκλήματα παλαιών τυράννων, δίνοντας δικαιολογία σε αυταρχικά καθεστώτα να εφαρμόσουν παρόμοιες πρακτικές.
Η προσέγγιση του Τραμπ, αποκομμένη από τη βούληση των Παλαιστινίων, αγνοεί το γεγονός ότι πολλοί επέστρεψαν πρόσφατα στη Βόρεια Γάζα, στήνοντας καταυλισμούς στα ερείπια των σπιτιών τους. Όταν ρωτήθηκε γιατί οι Παλαιστίνιοι θέλουν να επιστρέψουν σε έναν τόπο καταστροφής, ο Τραμπ απάντησε: «Γιατί να θέλουν να επιστρέψουν; Το μέρος είναι κόλαση». Ένας δημοσιογράφος ανταπάντησε: «Αλλά είναι το σπίτι τους, κύριε. Γιατί να φύγουν;».
Οι δηλώσεις του προκάλεσαν ανησυχία, καθώς μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την εύθραυστη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Ένας Άραβας αξιωματούχος σχολίασε: «Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωριστούν οι βαθιές επιπτώσεις τέτοιων προτάσεων στις ζωές και την αξιοπρέπεια του παλαιστινιακού λαού».
Η ιδέα της εκκένωσης της Γάζας συναντά σφοδρές αντιδράσεις από αραβικές χώρες, όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, που φοβούνται αποσταθεροποίηση. Η Σαουδική Αραβία, βασικός σύμμαχος στην αντι-ιρανική στρατηγική των ΗΠΑ, δεν θα δεχόταν μια τέτοια κίνηση, καθώς θέτει ως όρο για τη διπλωματική εξομάλυνση με το Ισραήλ τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Επιπλέον, η πρόταση του Τραμπ βασίζεται σε μια λανθασμένη υπόθεση: ότι οι Παλαιστίνιοι θα εγκατέλειπαν τη Γάζα με την υπόσχεση μιας καλύτερης ζωής αλλού. Ωστόσο, οι προσφυγικοί καταυλισμοί από το 1948 αποδεικνύουν ότι τέτοιες ελπίδες δεν πραγματοποιούνται.
Η πρόταση του Τραμπ αποκαλύπτει πόσο έχει αλλάξει η στρατηγική κατάσταση στη Μέση Ανατολή μετά την 7η Οκτωβρίου, αλλά επίσης δείχνει αλαζονεία, αν αναλογιστεί κανείς ότι προηγούμενες αμερικανικές προσπάθειες να αναδιαμορφώσουν την περιοχή –από το Ιράκ μέχρι τη Λιβύη– απέτυχαν παταγωδώς.
Το ερώτημα παραμένει: Είναι ο Τραμπ σοβαρός ή απλώς προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή από άλλες κινήσεις του;
Όποια κι αν είναι η απάντηση, ένα είναι σίγουρο: «Τα λόγια του δεν είναι απλώς φαντασιώσεις – Είναι το σχέδιο».
